ABD merkezli çok uluslu teknoloji firması IBM, 2029’a kadar dünyanın ilk büyük ölçekli, hatalara dayanıklı kuantum bilgisayarını piyasaya sürmeyi planladığını duyurdu.
IBM, kuantum bilgisayarların önündeki en büyük teknik engellerden biri olarak görülen hata düzeltme sorununu çözdüğünü öne sürdü. Şirketin bilim insanları, bu gelişmeyle birlikte 2029’a kadar dünyanın ilk büyük ölçekli, hatalara dayanıklı kuantum bilgisayarını piyasaya sürmeyi planladıklarını duyurdu.
20 BİN KAT GÜÇLÜ
IBM’in araştırması, mevcut kuantum sistemlerinden 20 bin kat daha güçlü bir sistemin mümkün olduğunu ortaya koyuyor. Şirketin “Starling” adını verdiği yeni sistemin, yaklaşık 200 mantıksal kübit kullanarak 100 milyon kuantum işlemi gerçekleştirebilmesi bekleniyor. IBM temsilcileri bunun yaklaşık olarak 10 bin fiziksel kübite eşdeğer olduğunu söyledi.
Bu sistemin ardından 2033’te daha büyük ölçekli “Blue Jay” adlı modelin devreye alınması planlanıyor. Blue Jay, 2 bin mantıksal kübit ile 1 milyar kuantum işlemi gerçekleştirebilecek.
KÜBİT NEDİR?
Günümüzdeki bilgisayarlar dijital bilgiyi temsil eden en küçük birim olan “bit”ler üzerinden işliyor. Bir bit, yalnızca iki farklı değerden birine sahip olabiliyor: 0 veya 1. Tüm veri, bu 0 ve 1’lerin kombinasyonlarıyla ifade ediliyor. Örneğin, metin, resim ve ses gibi dosyalardaki bilgiler, bitlerin belirli şekillerde düzenlenmesiyle saklanıp işleniyor.
Bu bit’leri, gündelik ihtiyaçlar için elektriği açıp kapatmaya yarayan anahtarlar gibi düşünmek de mümkün. “0” kapatma, “1” ise açma işlevini yerine getiriyor olsun. Bilgisayarlardaki tüm veriler de belirli örüntüler halinde “açılıp kapanarak” çalışıyor.
Kuantum bilgisayarlar ise “kuantum bit”lerini, yani “kübit”leri kullanıyor. Kuantum mekaniğinin süperpozisyon özelliği sayesinde kübitler hem 0 hem de 1 değerini aynı anda taşıyabiliyor. Yani kübitler, elektriğin hem açık hem de kapalı olmasına benziyor. Süperpozisyon prensibi, kübitlerin aynı anda birçok hesaplamayı yapabilmesini sağlıyor.
MANTIKSAL KÜBİT DEVRİMİ
Mantıksal kübit (logical qubit), birden çok fiziksel kübitin bir araya gelmesiyle oluşturulan ve hata düzeltme algoritmalarıyla korunan, daha güvenilir sanal bir kübit türü. Bir mantıksal kübit oluşturmak için yaklaşık 50 ila 100 fiziksel kübit gerekebiliyor. Bu sayı kullanılan hata düzeltme yöntemine göre değişiyor.
Kuantum bilgisayarlar teorik olarak çok güçlü olsalar da, gerçek dünyada çalışan fiziksel kübitler (physical qubits) çok hassas ve kolayca hata yapıyor. Bu da kuantum hesaplamanın en büyük sorunlarından biri.
ÖLÇEKLEMENİN ANAHTARI: LDPC KODU
IBM’in 2 ve 3 Haziran’da arXiv sitesinde erişime açtığı iki yeni çalışmada, kuantum sistemlerdeki hata oranlarını azaltmaya yönelik yeni hata giderme ve düzeltme teknikleri tanıtıldı. Bu yöntemler sayesinde donanımın öncekine göre dokuz kat daha verimli ölçeklenebildiği, yani sistemin daha az kaynakla daha fazla işlem gücü elde edecek şekilde büyütülebildiği ifade edildi.
Araştırmalarda öne çıkan unsur, düşük yoğunluklu parite kontrolü (LDPC) kodları. Bu yeni yaklaşım, kuantum bilgisayarlarda önceki hata düzeltme paradigmalarına kıyasla daha az kübit kullanarak daha etkili sonuçlar alınmasını sağlıyor. IBM, bu sayede kuantum donanımını geçmişteki sınırlamaların ötesine taşıyabilecek bir “hataya dayanıklılık paradigması” geliştirildiğini belirtiyor.
IBM Kuantum Operasyonları Başkan Yardımcısı Jay Gambetta, Live Science’a verdiği röportajda, “Artık bilimsel engeller aşıldı. Geriye sadece mühendislik kaldı” dedi.
HATA DÜZELTMEDEN DAYANIKLILIĞA
Kuantum bilgisayarlar halihazırda var olmasına rağmen, sadece belirli test senaryolarında klasik bilgisayarlardan daha hızlı çalışabiliyor. Bunun temel nedeni, kuantum işlem birimlerinin (QPU) ölçeklenmesinde yaşanan zorluklar. Her yeni kübit sisteme eklendiğinde, kuantum mekaniğinin doğasından kaynaklanan “gürültü”, yani hata oranı artıyor. LDPC kodları sayesinde bu sorunun büyük ölçüde aşıldığı ifade ediliyor. Yeni kodlama sistemi, hata giderme işlemlerinde yüzde 90 daha hızlı çalışıyor. IBM, bu teknolojiyi mevcut Heron mimarisinin halefi olan Loon QPU mimarisine entegre edeceğini duyurdu.
100 MİLYON İŞLEM
“Starling” sisteminin, 200 mantıksal kübit kullanarak 100 milyon kuantum işlemine imkan tanıması bekleniyor. IBM yetkilileri, bu hedefin yalnızca LDPC gibi teknolojiler sayesinde mümkün olacağını belirtiyor.
Şirket ayrıca, geliştiricilerin bu yeni kuantum sistemlerine hazırlıklı olabilmesi için Qiskit 2.0 adlı açık kaynaklı yazılım geliştirme kitini duyurdu.
IBM Kuantum Motoru Lideri Blake Johnson, “Amaç hata gidermeden, gerçek hata düzeltmeye geçmek” diyerek artık kuantum alanının deneysel donanım testlerinden çıkıp kullanıma hazır bir teknolojiye dönüşmekte olduğunu vurguladı.
About the author
Harvardlı uzman açıkladı: 21 dakika bunu yapmak koşu bandından daha etkili
Günümüzde birçok kişi fitness hedeflerine, spor salonunda ter dökerek veya yüksek yoğunluklu antrenmanlara yönelerek ulaşmaya çalışırken uzmanlar sağlık için yürüyüş gibi orta yoğunluklu, sürdürülebilir egzersizlerin daha etkili olduğunu söylüyor.Harvard Üniversitesi biyoloğu Dr. Daniel E. Lieberman, modern fitness trendlerine çarpıcı bir itirazda bulunarak insanların yoğun egzersizler için değil, enerji tasarrufu için evrimleştiğini savundu. Lieberman’a göre, sağlıklı bir yaşam tarzı maratonlardan veya aşırı antrenmanlardan değil, yürüyüş gibi orta yoğunluklu, sürdürülebilir hareketlerden geçiyor.Günümüzde birçok kişi fitness hedeflerine, spor salonunda ter dökerek veya yüksek yoğunluklu antrenmanlara yönelerek ulaşmaya çalışırken, Lieberman insan vücudunun biyolojik olarak bu şekilde evrimleşmediğini vurguladı.Harvard’lı biyolog, “Sağlık ve zindelik uğruna gönüllü egzersiz yapmak çok yeni bir kavram. Atalarımız koşmayı veya ağırlık kaldırmayı tercih etmezdi. Hareketleri, hayatta kalmaya odaklıydı” diye konuştu.Lieberman’a göre, insan bedeni enerjiyi korumak için evrimleşmiş bir mekanizma. “İnsanlardan ‘alışılmadık derecede şişman yaratıklar’ diye bahsetmem bir yargı değil, biyolojik bir […]
İfşa mesajlar sonrası PFDK’da deprem: İstifanın ardından yeni başkan belli oldu
PFDK Başkanı Celal Nuri Demirtürk görevinden ayrılırken yerine Başbuğ Pınarbaşı atandı.Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu'nda (PFDK) üyelerinin mesajlaşmalarının sızdırıldığına ilişkin iddialar sonrası istifalar geldi. Geride kalan hafta PFDK üyelerine ait olduğu iddia edilen yazışmalar dışarı sızdırılmıştı.İSTİFA ETTİLERYaşananlar üzerine kurul başkanı Celal Nuri Demirtürk, Başkan Vekili Taha Çalık ve Raportör Üye Serhat Çetin görevlerinden istifa etti. Federasyondan yapılan açıklamada Demirtürk'ün istifasının ardından boşalan PFDK başkanlığı koltuğuna Başbuğ Pınarbaşı'nın getirildiği ve kurul üyeliklerine de Abdullah Adır ile Yusuf Ziya Taşkın atandığı belirtildi. Yeni PFDK Başkanı Başbuğ Pınarbaşı daha önce Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Başkanlığı ve Tahkim Kurulu yedek üyeliği görevlerinde buluşmuştu.
Osimhen 6 kez teklifi reddetti: Rota Fenerbahçe’nin golcüsüne çevrildi
Al Hilal, Osimhen'den 6 kez ret cevabı alınca transfer listesinin başına Fenerbahçe'nin yıldızını koydu.Suudi Arabistan temsilcisi Al Hilal, 6. kez ret yediği Victor Osimhen'in alternatifi olarak Fenerbahçe'nin golcüsü Youssef En Nesyri'yi belirledi. DAZN'ın haberine göre; Riyad ekibi, Fenerbahçe'nin Faslı golcüsü En-Nesyri'nin menajerleriyle temasa geçti. Fenerbahçe ile 2029'a kadar sözleşmesi bulunan 28 yaşındaki santrfor, sarı lacivertlilerde 30 gol ve 7 asistlik katkı yapmıştı. Al Hilal, Mourinho'nun kararına göre teklifisini güçlendirebilir. MOURİNHO KALMASI İÇİN RAPOR VERMİŞTİ Geçtiğimiz günlerde Jose Mourinho'nun En-Nesyri'nin kalmasını istediği futbolcular listesinde yer aldığı ve bu yönde yönetime rapor verdiği iddia edilmişti. Öte yandan Corriere dello Sport, Al Hilal'in bir teklif daha yaptığını ve Victor Osimhen'e 3+1 yıl sözleşme için 160 milyon euro maaş önerdiğini yazmıştı.
Fenerbahçe’ye olumlu yanıt veren dünyaca ünlü yıldız İstanbul’a geliyor: Maaşı ortaya çıktı
Transferde ses getirecek bir yıldız isteyen Fenerbahçe, olumlu yanıt aldığı Jadon Sancho'yu Türkiye'ye getiriyor.Fenerbahçe, transfer listesinin ilk sıralarında yer alan Jadon Sancho'dan olumlu yanıt aldı. Bonservisi Manchester United'da bulunan ve geçen sezonu Chelsea'de kiralık geçiren İngiliz kanat oyuncusu, kulüplerin anlaşması halinde Fenerbahçe formasını giyeceğini iletti.MAAŞI ORTAYA ÇIKTI Sabah'ın haberine göre; 25 yaşındaki futbolcu, yaklaşık 10 milyon euroluk maaş teklifini kabul etti. Sarı-lacivertliler, Manchester United ile pazarlıklara başlayacak. Transferin olumlu sonuçlanması bekleniyor. Piyasa değeri 28 milyon euro olan ve geçtiğimiz sezon 42 maça çıkan yıldız futbolcu, 5 gol 10 asistlik katkı sağlamıştı. Borussia Dortmund forması giydiği 2020 yılında 130 milyon euro piyasa değerini gören Sancho, Manchester United, Chelsea, Dortmund ve Manchester City formaları giymişti.
Yıldız futbolcuyu görenler tanıyamadı
Yıldız futbolcu Michy Batshuayi, yaptığı paylaşımla takipçilerini şaşkına çevirdi. İşte ayrıntılar ve sporcuların dikkat çeken stilleri...Michy Batshuayi Türkiye'de Galatasaray ve Fenerbahçe formaları giyen ve kariyerine Frankfurt'ta devam eden Michy Batshuayi, son tarzıyla gündemde.Türkiye’de oynadığı dönemde renkli ojeleri ve alışılmışın dışındaki giyim tarzıyla dikkat çeken Batshuayi, bu kez başörtüsü taktı. Altına beyaz şort giyen yıldız futbolcu, başını örtülü şekilde sokakta dolaştığı anları sosyal medya hesabından paylaştı.Lewis HamiltonDiego CarlosMarek HamsikErling HaalandTaribo WestRonaldoNeymarRoberto BaggioÜmit DavalaCarlos ValderramaAbel XavierKevin KamplMichy BatshuayiFellainiTaribo WestAbel XavierNeymar
Asırlık çınar icralık oldu… Kulüp logosuna haciz geldi!
3 yıl boyunca 3. kez üst üste küme düşen asırlık çınar Altay icralık oldu. Kulüp markasına ve logosuna haciz geldi.3. Lig'de 855 milyon TL borçla düşen Altay'da 28 Mayıs'ta göreve gelen yeni yönetim icra dosyalarıyla baş etmeye çalışıyor.Kulüpte 2022-23 yılları arasında görev yapan bir antrenörün 473 bin TL alacağı nedeniyle kulübün logosu, markası ve amblemine 9 Mayıs'ta haciz işlemi başlattığı ortaya çıktı.Eski antrenörün avukatı son olarak icra edilen marka, logo ve amblemin satışını talep etti. "SON 15 YIL DENETLENECEK'" Altay'ın son 15 yılını denetlemek için Türkiye'nin en büyük denetim şirketlerinden biriyle anlaşma yapıldı.Kulüpten 150 milyon TL alacağı bulunan eski yöneticilere alacaklarını bağışlamaları çağrısı yapıldı.
Related
Yapay zeka ile dost olunabilir mi?
Sesli asistanlardan sağlık teşhislerine, otomatik çevirilerden öneri sistemlerine kadar pek çok alanda hayatımızda yer almaya başlayan yapay zeka, son dönemlerde bireylerin duygusal destek arayışına da çare oluyor. Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Hakan Türkçapar, ''Yapay zekayla dost olunabilir mi?'' sorusuna yanıt verdi.2013 yapımı, yönetmenliğini ve senaristliğini Spike Jonze’un yaptığı O (Her) filmi, sevgilisinden yeni ayrılmış ve ilişki konusunda çok da başarılı bir geçmişi olmayan Theodore Twombly (Joaquin Phoenix) ile Samantha adlı bir yapay zekâ programı (Scarlett Johansson) arasındaki aşkı konu alıyordu. Yapay zekâ Samantha’nın giderek Theodore’un her şeyini ele alması; e-postalarını düzenlemesi, mutlak bir empati ile gereksinimlerini önceden sezmesi ve hep uygun tepkiler vermesiyle zamanla Theodore, Samantha’ya gerçek bir kadınmış gibi bağlanmıştı. Peki gerçekten de bu şekilde insan ile yapay zekâ arasında özel bir ilişki, dostluk veya hatta filmdeki gibi bir aşk gelişebilir mi?Her filminin yayın yılı olan 2014'te, henüz yapay […]
Elon Musk’ın babası: Oğlumun konuşma yeteneği yok
Errol Musk, teknoloji milyarderi oğlu hakkında verdiği bir röportajda, "O pek de harika bir sohbet adamı sayılmaz. Ayrıca hiç de iyi bir politikacı değil" dedi.Tesla ve SpaceX CEO'su Elon Musk'ın babası Errol Musk'ın, oğlunun siyasi görevlerinden çekildiğini açıklamasından hemen önce verdiği röportaj ortaya çıktı.Errol Musk, "O pek de harika bir sohbet adamı sayılmaz. Ayrıca hiç de iyi bir politikacı değil" dedi.İngiliz haber kanalı Sky News'e konuşan Errol, oğlu Musk'ın "konuşma yeteneğinin" olmadığını savunarak onu siyasete girmemesi konusunda uyarmaya çalıştığını söyledi.Oğlu hakkındaki eleştirileriyle basında sıklıkla kendine yer bulan Errol, siyaseti Winston Churchill ve Donald Trump dahil hiç kimsenin su üstünde kalamayacağı dipsiz bir "insan kuyusu" diye niteledi.Errol Musk'ın kendi üvey kızı Jana Bezuidenhout'tan iki çocuk sahibi olması üzerine baba ve oğulun arası açılmıştı.76 yaşındaki Errol'un teknoloji milyarderi Musk da dahil olmak üzere beş çocuğu var.DOGE'U BIRAKTIĞINI DUYURMUŞTUBaba Errol'un Sky News'teki röportajı Musk'ın ABD'deki hükümet danışmanlığı görevinden […]
En uzak galaksi keşfedildi
2022 yılında hizmete alınan James Webb Uzay Teleskobu, bugüne kadar tespit edilen en uzak galaksiyi gözlemledi.James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin oluşumundan sadece 280 milyon yıl sonra ortaya çıkan ve bugüne kadar tespit edilen en uzak galaksiyi gözlemledi. Bu keşif, JWST’nin kozmik zamanın en erken evrelerine dair perdeyi aralama kapasitesini bir kez daha ortaya koydu. Yeni keşfedilen galaksiye "MoM-z14" adı verildi. Keşif, erken evreni gözlemlemek üzere yürütülen Mirage (veya Miracle) spektroskopik araştırması kapsamında yapıldı. Spektroskopik incelemelerde "MoM-z14"ün ışığının çoğunlukla yıldızlardan kaynaklandığı belirlendi. Yani galaksi, süper kütleli bir kara delikten yayılan aktif galaktik çekirdek (AGN) ışığına değil, çok sayıda ve muhtemelen süper kütleli yıldızlardan gelen ışıltıya sahip.Ayrıca galaksinin azot-karbon oranı, Güneş’ten daha yüksek. Bu oran, Samanyolu’na bağlı eski küresel yıldız kümelerindekine benzer bir kimyasal bileşime işaret ediyor. Araştırmacılar bu benzerliğin, galaksi evrimini kozmik zaman boyunca birbirine bağlayan ipuçları sunduğunu belirtiyor.
Stresli işlere karşı elektronik dövme: Fazla çalışınca alarm veriyor
Bilim insanlarının geliştirdiği bir cihaz, kişinin fazla çalıştığını tespit ederek uyarı veriyor. Bu cihazın özellikle stresli sektörlerde kullanışlı olabileceği düşünülüyor.Bilim insanları, beyin faaliyetlerini izleyen ve fazla çalışıldığında alarm veren bir cihazın stresli işlerde çalışan insanlar için kullanışlı olabileceğini bildirdi. Söz konusu “geçici” dövme, beyin dalgalarını izliyor ve kişinin çok çalıştığını ya da yeterince çok çalışmadığını tespit ettiğinde uyarı veriyor. The Times gazetesinin haberine göre, söz konusu cihaz, alın ve yüz bölgesine yerleştiriliyor. Beynin baskı ve yük altında olduğunu tespit etmek için tasarlanan cihaz, elektroensefalografi olarak bilinen tekniği kullanarak beyindeki elektrik faaliyetini izliyor. Cihaz, bunun yanı sıra gözlerin hareketlerini de takip ediyor. Cihazı geliştiren araştırmacılar, bu aygıtın hava trafik kontrolü ya da tıp gibi alanlarda özellikle kullanışlı olabileceğini düşünüyor. SÜREKLİ VE GERÇEK ZAMANLI VERİ SAĞLAYACAK Araştırmanın baş yazarı ve Austin’deki Teksas Üniversitesi’nde akademisyen Nanshu Lu, “Teknoloji insan evriminden daha hızlı gelişiyor. […]
Yapay zeka astronotlara zaman kazandırabilir
Birleşik Arap Emirlikleri'nin ve Arap dünyasının ilk kadın astronotu Nora Al Matrooshi, yapay zekanın uzaydaki çalışmalar açısından çok faydalı olabileceğini belirtti.BAE Astronot Programı'nın ikincisi kapsamında 4 bin kişi arasından seçilen 2 astronottan biri olan Matrooshi, geçen yıl NASA'nın ilgili eğitim programından mezun oldu. Matrooshi, BAE'nin uzay görevine hazır astronotları arasında yer alıyor. Matrooshi, astronotluk eğitiminin zor olduğuna işaret ederek, erkek ya da kadın olmanın bu açıdan bir önem taşımadığını söyledi. Uzayda yer çekimi olmadığını belirten Matrooshi, "Bu nedenle çok ağır bir şeyi kaldırabilmem veya kaldıramamam önemli değil. Astronot olmak daha çok kişinin karakterine odaklanıyor" dedi. Yapay zekanın uzaydaki çalışmalar açısından çok faydalı olabileceğini belirten Matrooshi, özellikle astronotlara uzaydaki yaşam destek sistemlerini izlemek zorunda kalmak yerine deneyler yapmak için daha fazla zaman sağlayabileceğini dile getirdi.''ASTRONOTLARIN GÜVENDE OLMALARI ÖNEMLİ'' Yaşam destek sistemlerinin entegrasyonunun çok karmaşık olduğuna dikkati çeken Matrooshi, ''Astronotların uzayda bilim ve […]
Google’a yüzde 10 vergi yolda
Almanya, Google gibi online platformlara yüzde 10 vergi getirmeyi planlıyor.Almanya'nın yeni Kültür Bakanı Wolfram Weimer, Alphabet'ye ait Google ve Meta'ya ait Facebook'u gibi büyük online platformlardan yüzde 10 vergi almayı değerlendirdiklerini belirtti. Bu adım, Trump yönetimiyle ticari gerilimleri artırabilir. Öneri, Başbakan Friedrich Merz'in yakında ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a gitmesi beklenirken gündeme geldi. Trump, geçmişte yabancı hükümetlerin "kendi çıkarları için Amerika'nın vergi tabanını ele geçirmesine izin vermeyeceğini" söylemişti. Weimer, "Bu şirketler, Almanya'da son derece yüksek kâr marjlarıyla milyarlarca iş yapıyor ve ülkenin medya ve kültürel çıktılarından altyapısına kadar büyük ölçüde yararlanıyor. Ancak neredeyse hiç vergi ödemiyorlar, çok az yatırım yapıyorlar ve topluma çok az geri dönüş sağlıyorlar" dedi. Şubat ayında Trump, ABD teknoloji şirketlerine dijital hizmet vergisi uygulayan ülkelerden yapılan ithalata gümrük vergisi getirmek amacıyla soruşturmaları yeniden başlatması için ticaret yetkililerine talimat vermişti.
